Czy wiesz, że już od 31 sierpnia 2023 roku rozszerzeniu ulegnie katalog czynności zwolnionych od podatku od czynności cywilnoprawnych? Zwolnienia te obejmą niektóre transakcje na rynku nieruchomości, które dotychczas obłożone były 2% podatkiem. Dzięki temu nabywcy zaoszczędzą znaczne kwoty przy nabywaniu nieruchomości.
Na wstępie wyjaśnić wszakże należy, że nowe zwolnienie zawiera zarówno przedmiotowe, jak i podmiotowe ograniczenia. Nawet zatem dokonując transakcji przedmiotowo zwolnionej od podatku, musimy jeszcze zweryfikować czy mieścimy się w kręgu osób zwolnionych.
Przedmiot zwolnienia
Nowe zwolnienie w omawianym podatku nie obejmie wszystkich transakcji na rynku nieruchomości. Ustawodawca zdecydował się bowiem na rezygnację z poboru podatku od czynności prawnych jedynie od umowy sprzedaży, której przedmiotem jest:
- prawo własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość,
- prawo własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego,
- spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu dotyczące lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego.
Powyższy katalog jest katalogiem zamkniętym. Co oznacza, że nie można uznać – w drodze wykładni – że również inne transakcje w obrocie nieruchomościami będą korzystać z takiego zwolnienia.
Zwolnieniem nie objęta została zatem umowa zamiany, która konstrukcyjnie zbliżona jest do umowy sprzedaży. Ponadto, mimo oczywistego celu mieszkaniowego, zwolnieniem nie objęto także transakcji dotyczących działek budowlanych nabywanych w celu wybudowania domu jednorodzinnego. Ze zwolnienia nie skorzystamy także przy nabyciu nieruchomości przeznaczonych na inne cele aniżeli mieszkalne, w tym lokali użytkowych które nie posiadają statusu lokalu mieszkalnego, np. z uwagi na zbyt małą powierzchnię (tzw. mikrokawalerki).
Co więcej, przedmiotowe zwolnienie nie dotyczy zakupu wszelkiego rodzaju innych praw na nieruchomościach oraz ekspektatyw tychże praw. Podatek od czynności cywilnoprawnych zapłacimy zatem nadal m.in. od zakupu lub ustanowienia:
- ograniczonych praw rzeczowych na nieruchomości,
- ekspektatywy prawa własności – jeśli np. przejmujemy prawa z umowy deweloperskiej przed ustanowieniem prawa własności.
Pocieszeniem dla osób nieobjętych zwolnieniem od zakupu ww. praw, może być fakt że podatek od takich transakcji wynosi 1% ceny. Natomiast podatek od umów sprzedaży prawa własności wynosi 2% ich ceny.
Na marginesie należy także dodać, że zmiany obejmują transakcje na rynku wtórnym. Do ceny mieszkań sprzedawanych przez deweloperów doliczany jest bowiem podatek od towarów i usług, nie zaś podatek od czynności cywilnoprawnych.
Podmioty objęte zwolnieniem
Omawiane zwolnienie obejmuje stosunkowo wąski krąg nabywców. Mianowicie, ze zwolnienia w podatku od czynności cywilnoprawnych – przy ww. transakcjach – skorzystają jedynie osoba fizyczna lub osoby fizyczne, którym w dniu sprzedaży i przed tym dniem nie przysługiwało żadne z nabywanych praw ani udział w tych prawach, chyba że udział ten nie przekracza lub nie przekraczał 50% i został nabyty w drodze dziedziczenia. Innymi słowy zwolnienie jest przeznaczone dla osób nabywających swoją pierwszą nieruchomość na cele mieszkaniowe.
Omawiane zwolnienie z pewnością pomoże kupującym, dzięki niemu zaoszczędzą oni znaczne kwoty dotychczas wydatkowane na podatek od czynności cywilnoprawnych. Może to także wpłynąć na zwiększenie ruchu na rynku nieruchomości wtórnych, bowiem zmniejszą się dla tej kategorii osób koszty związane z zakupem mieszkania lub domu.
Autor: Piotr Zwoliński – Dyrektor Zarządzający Pepper House
